کدپلکس به عنوان جایگزینی برای سورس فورج

حتماً تا به حال خبر تحریم ایران از طرف Sourceforge.net یکی از بهترین وب سایت های میزبانی پروژه های آزاد را شنیده اید. این حرکت سورس فورج بیشتر از آنی که روی کاربران ایرانی نرم افزارهای آزاد تاثیر بگذارد، روی توسعه دهندگان ایرانی که بر روی نرم افزارهای آزاد کار می کنند تاثیر بد دارد. سورس فورج واقعاً ابزارهای خوبی را در اختیار توسعه دهندگان نرم افزارهای کدباز قرار می داد اما حالا با اعمال این تحریم، توسعه دهندگان ایرانی باید به فکر یک جایگزین مناسب برای میزبانی پروژه های آزاد خود باشند.

CodePlex یک وب سایت میزبانی پروژه های اوپن سورس از طرف مایکروسافت است. این سایت اجازه کار کردن به صورت گروهی بر روی یک پروژه را به توسعه دهندگان می دهد. از قابلیت های کدپلکس می توان به داشتن سیستم ویکی، سورس کنترل (TFS و Subversion)، فاروم گفتگو، Issue Tracking و خروجی  RSS برای هر پروژه اشاره نمود. شما برای هر پروژه می توانید تگ های مختلفی تعریف کنید تا کاربران آسان تر با جستجو پروژه شما را پیدا کنند. کدپلکس به شما اجازه می دهد برای هر Release پروژه خود فایل های مختلفی را آپلود کنید و یادداشت های مربوط به آن را در کنارش قرار دهید. کدپلکس سیستم آمار مناسبی برای هر پروژه در اختیار شما قرار می دهد که با آن می توانید از تعداد دانلودهای هر یک از Releaseهای پروژه یا فایل های دیگری که آپلود کرده اید در زمان های مختلف آگاه شوید. این سیستم آمار حتی لینک های ارجاع دهنده به پروژه شما را نیز نشان می دهد، که با این ویژگی می توانید بفهمید که پروژه شما در چه سایت ها یا بلاگ هایی معرفی و بررسی شده است.

هرچند تمرکز اصلی کدپلکس روی میزبانی پروژه های مبتنی بر پلت فرم دات نت مایکروسافت است، اما در آن می توانید پروژه های PHP و دلفی را نیز پیدا کنید. جو غالب برکدپلکس هاستینگ پروژه های کدباز دات نت، SharePoint، SQL Server و در کل محصولات مایکروسافتی است اما اگر شما یک پروژه غیر مایکروسافتی ایجاد کنید هیچکس به شما ایراد نخواهد گرفت! در حال حاضر بیش از 13هزار پروژه کدباز در کدپلکس ثبت شده است. در کدپلکس جا برای پروژه کدباز شما نیز وجود دارد، دست به کار شوید!

ایجاد یک پروژه جدید

قبل از هر کاری اگر هنوز عضو کدپلکس نیستید، از اینجا عضو شوید. پس از ورود به کدپلکس، برای ایجاد یک پروژه جدید از اینجا اقدام کنید. در این صفحه، کدپلکس به صورت یک ویزارد به شما در ایجاد یک پروژه جدید کمک می کند. در اولین قدم شما باید عنوان پروژه خود و یکسری توضیحات در مورد آن را وارد کنید. همچنین باید سیستم سورس کنترل خودتان را مشخص کنید. کدپلکس از Team Foundation Server و Mercurial و Subversion برای کنترل سورس پروژه ها پشتیبانی می کند. اگر در حال حاضر از هیچ سورس کنترلی استفاده نمی کنید همان گزینه اول را انتخاب کنید. کدپلکس به شما اجازه می دهد پروژه خود را روی یکی از ساب دامین های Codeplex.com قرار دهید. این ساب دامین را می توانید در قسمت URL پروژه خود مشخص کنید. در قسمت آخر نیز می توانید مشخص کنید که آیا تبلیغات در صفحه پروژه شما نشان داده شوند یا خیر. البته این قابلیت برای ما ایرانی ها فایده چندانی ندارد چون به این راحتی نمی توانیم از این طریق پول در بیاوریم!

پس از تکمیل فرم روی دکمه Next کلیک کنید. در این صفحه جدید اگر لازم بود ایمیل خود را تغییر دهید، توافقات کدپلکس را قبول کنید، کد عکس را وارد کنید و روی دکمه Finish کلیک کنید. در صفحه بعد کدپلکس به شما یادآوری می کند که شما باید پروژه را حداکثر تا 30 روز دیگر منتشر کنید، در غیر این صورت حذف خواهد شد. منظور کدپلکس از انتشار پروژه، نوشتن توضیحات پروژه در ویکی، آپلود کردن سورس کد و ایجاد حداقل یک Release برای پروژه است. حالا می توانید به صفحه پروژه خود بروید و کارتان را آغاز کنید.

صفحه پروژه جدید شما نیز باید یک چیزی شبیه به تصویر بالا باشد. همانطور که در تصویر بالا مشخص کردم، برای ویرایش محتویات صفحه اصلی پروژه خود بر روی لینک Edit کلیک کنید. اگر می خواهید جزئیات یا توضیحات خلاصه پروژه خود را تغییر دهید بر روی لینک Edit Project Summary & Deatails کلیک کنید.

در صفحه ویرایش صفحه اصلی می توانید از سینتاکس ویکی کدپلکس جهت قالب بندی متن خود استفاده نمایید. در این ویرایشگر نمی توانید از تگ های HTML استفاده کنید. در سمت راست این ویرایشگر راهنمای کوچک استفاده از تگ های ویکی کدپلکس وجود دارد. به طور مثال اگر می خواهید کلمه فراسان را به صورت ضخیم نشان دهید باید آن را به صورت *فراسان* بنویسید. در اینجا می توانید فایل های مورد نیاز صفحه، به طور مثال اسکرین شات های پروژه خود را تا سقف 10 مگابایت آپلود کنید. وقتی کارتان تمام شد روی دکمه Save کلیک کنید تا تغییرات شما اعمال شوند.

ایجاد مستندات پروژه

در تب Documentation می توانید راهنمای کاربران برای استفاده از برنامه و راهنمای برنامه نویسان برای توسعه پروژه را قرار دهید. برای تغییر این صفحه همانند صفحه اصلی بر روی لینک Edit بالای آن کلیک کنید. در این تب همچنین می توانید پیش نیازهای پروژه خود را برای اجرا و توسعه تعیین کنید. برای این کار روی لینک Edit کنار System Requirements کلیک کنید تا یک فرم کوچک باز شود. در قسمت For Use پیش نیازهای کاربران برای اجرای پروژه و در قسمت For Development پیش نیازهای برنامه نویسان برای توسعه پروژه را بنویسید و سپس روی دکمه Save کلیک کنید.

فاروم گفتگو

تب Discussion جهت استفاده کاربران برای گفتگو در مورد پروژه شما و احیاناً پرسیدن سئوال هایشان از شماست. در این قمست شما تنها امکان مدیریتی که دارید ویرایش جزئیات در لیست گفتگوهاست. برای این کار روی لینک Edit Discussion List Details کلیک کنید. در صفحه جدید می توانید متنی را برای نمایش در لیست گفتگوها و تگ هایی را برای دسته بندی موضوعات گفتگوها تعیین کنید.

گزارش خطا و درخواست قابلیت های جدید

تب بعدی Issue Tracker است که به کاربران پروژه شما اجازه میدهد تا مشکلات پروژه شما را گزارش دهند، یا قابلیت جدیدی را درخواست کنند. به طور مثال اگر کاربری با خطای مبهمی در پروژه شما برخورد کرد، می تواند از آن اسکرین شات تهیه کند و همراه با توضیحات خود در این قسمت آن را ثبت کند. همچنین کاربران می توانند درخواست خود را برای قابلیت های جدید در این قسمت ثبت کنند و دیگر کاربران می توانند به این درخواست ها رای دهند تا شما بتوانید بر اساس بازخورد کاربران و نیاز آن ها برای توسعه پروژه برنامه ریزی کنید. Issue Tracker علاوه بر امکاناتی که به کاربران پروژه شما می دهد، به شما و اعضای پروژه تان نیز کمک می کند تا برای پروژه خود برنامه ریزی کنید. شما در این قسمت می توانید یک Task برای پروژه خود تعریف کنید یا برای Releaseهای بعدی پروژه خود برنامه ریزی کنید.

کنترل سورس پروژه

اگر قصد استفاده از سورس کنترل را ندارید یا با نحوه کار با آن آشنایی دارید می توایند این پاراگراف را نخوانید. در تب Source Code شما می توانید کد منبع پروژه خود را در اختیار عموم قرار دهید. شما این کار را باید با استفاده از نرم افزارهای کنترل نسخه مثل TFS یا Subversion انجام دهید. در اینجا با نحوه کنترل نسخه با استفاده از Subverion و کدپلکس آشنا خواهید شد. برای استفاده از Subversion شما باید یک کلاینت روی کامپیوتر خودتان نصب کنید. کدپلکس TortoiseSVN را پیشنهاد می کند. پس از دانلود این کلاینت و نصب آن بهتر است جزوه آموزش Subversion آقای نصیری را مطالعه کنید. برای اینکه پروژه خود را تحت کنترل Subversion در بیاورید روی پوشه آن کلیک راست کنید و از TortoiseSVN گزینه Repo-Browser را انتخاب کنید. حالا در پنجره کوچکی که باز می شود URL مخزن کد SVN پروژه خود در کدپلکس که چیزی شبیه به https://yourproject.svn.codeplex.com/svn است را وارد کنید. مانند شکل زیر :

پس از اینکه روی OK کلیک کردید پنجره ای باز می شود و نام کاربری و رمز عبور اکانت کدپلکس شما را درخواست می کند. آن ها را وارد کنید و تیک کنار Save authentication را نیز بگذارید تا هر بار از شما این درخواست را نکند. حالا روی پوشه ای که به نام URL مخزن کد شماست کلیک راست کنید و Create directory را انتخاب کنید و نام دایرکتوری را trunk بگذارید (هر چند نام گذاری به این صورت الزامی نیست). وقتی کارتان تمام شد روی OK کلیک کنید.

حال دوباره روی پوشه پروژه خودتان کلیک راست کنید و گزینه SVN Checkout را انتخاب کنید. پنجره ای شبیه به شکل زیر پدیدار می شود :

پیش فرض ها را قبول می کنیم و روی OK کلیک می کنیم تا به مخزن کد موجود در URL کدپلکس وصل شود و پروژه ما را تحت کنترل SVN قرار دهد. حالا باید فایل هایی را که مربوط به پروژه است را به SVN معرفی کنیم. دوباره روی پوشه پروژه خود کلیک راست کنید و از منوی TortoiseSVN گزینه Add را انتخاب کنید تا پنجره ای برای انتخاب فایل ها و فولدرهای پروژه تان را مشاهده کنید. در این پنجره با انتخاب فایل های مورد نیاز خود و زدن دکمه OK به SVN می فهمانیم که پروژه ما چه فایل هایی دارد.

تا اینجا فقط گفتیم پروژه ما چه فایل هایی دارد، هنوز فایل ها را به سرور SVN کدپلکس نفرستاده ایم. برای این کار روی فولدر پروژه خود کلیک راست کنید و از منوی باز شده SVN Commit را انتخاب کنید. در پنجره ای که شبیه به شکل زیر است می توانید یک توضیح در مورد این نسخه وارد کنید و آن را به سرور کدپلکس بفرستید. پس از OK کردن این پنجره پروژه شما بر روی مخزن کد SVN موجود در کدپلکس آپلود می شود.

پس از اتمام کار به قسمت Source Code پروژه خود در کدپلکس بروید و نتیجه را مشاهده کنید. حالا کاربران می توانند سورس کد پروژه شما را به صورت کامل یا گزینشی مرور یا دانلود کنند. خودتان نیز می توانید به راحتی سورس پروژه خود را کنترل کرده و به صورت مرتب از آن نگهداری کنید. این کار مزایای بسیار زیادی دارد. یادتان باشد اگر پس از این تغییری در سورس پروژه خود دادید، باید آن را با مخزن کد موجود در کدپلکس هماهنگ کنید. برای این کار روی پوشه پروژه خود کلیک راست کنید و گزینه SVN Commit را انتخاب کنید و فایل های تغییر داده شده را با سرور هماهنگ کنید.

مدیریت افراد پروژه (کار گروهی)

یکی از قابلیت های مهم کدپلکس، قابلیت کار کردن به صورت گروهی بر روی یک پروژه است. شما می توانید افرادی که در کدپلکس عضو هستند را به عنوان همکار در پروژه خود عضو کنید. برای این کار باید به تب People بروید. در این تب بر روی لینک Manage Team کلیک کنید. در صفحه باز شده با وارد کردن نام کاربری شخص مورد نظر و مشخص نمودن نقش او در پروژه (توسعه دهنده، هماهنگ کننده یا ویرایشگر) او را به عنوان همکار در تیم پروژه خود عضو کنید.

در همین تب با رفتن به لینک Manage Project Openings می توانید نیازهای همکاری پروژه خود را برای بازدیدکننده ها و دیگر توسعه دهنده ها مشخص کنید. به طور مثال اگر به دنبال شخصی جهت همکاری در تهیه راهنمای پروژه خود هستید، می توانید در اینجا مشخص کنید. هرگاه شخصی برای همکاری درخواست بفرستد، کدپلکس شما را مطلع خواهد نمود.

تعیین مجوز (License)

در تب License می توانید مجوز کدباز پروژه خود را مشخص کنید. برای این کار بعد از رفتن به تب License روی لینک Choose License کلیک کنید، سپس از منوی کشویی که ظاهر می شود مجوز اوپن سورس پروژه خود را انتخاب کنید. در آخر نیز روی دکمه Save کلیک کنید تا مجوز پروژه شما تغییر کند.

انتشار یک نسخه از پروژه

تنها تبی که در مورد آن صحبت نکردیم، تب Downloads است. در این تب شما به عنوان یکی از اعضای پروژه می توانید یک نسخه جدید از پروژه را منتشر کنید. برای این کار در صفحه Downloads روی لینک Create New Release کلیک کنید. در صفحه جدیدی که باز می شود شما باید عنوان Release را همراه با توضیحاتی در مورد نسخه جدید و تغییراتی که روی آن اعمال شده است بنویسید. سپس بر اساس نیاز فایل های پروژه اعم از فایل های اجرایی، فایل های راهنما، مستندات پروژه یا حتی سورس کد آن را برای آپلود انتخاب کنید. بهترین حالت این است که از نرم افزار کنترل نسخه استفاده کنید و سورس کد را به همان روشی که در بالا توضیح داده شد در قسمت Source Code پروژه خود قرار دهید. بهتر است در این قسمت فقط فایل های اجرایی و راهنمای پروژه را آپلود کنید.

در قسمت Release Details می توانید وضعیت توسعه این نسخه (Planning, Alpha, Beta, Stable) را مشخص کنید. با انتخاب Yes در مقابل سئوال Show to public همه می توانند این نسخه پروژه شما را دانلود کنند و با انتخاب Yes در مقابل Recommended Release می توانید این نسخه را برای دانلود به کاربران توصیه کنید. اگر نمی خواهید تاریخ انتشار پروژه شما تاریخ روز باشد، با استفاده از تغییر Release Date این کار را انجام دهید.

مشاهده آمار تعداد دانلودها و بازدیدها

کدپلکس علاوه بر امکانات بالا، قابلیت آمارگیری از تعداد دانلودهای هر نسخه از پروژه و بازدیدهای روزانه، هفتگی و ماهانه از صفحات پروژه شما را نیز دارد. این آمارها به صورت خلاصه در صفحه اصلی در یک باکس کوچک نمایش داده می شوند.

برای اینکه بتوانید جزئیات بیشتری از بازدیدها و تعداد دانلودهای پروژه خود مشاهده کنید روی لینک View Detailed Stats کلیک کنید تا وارد صفحه جدیدی شوید. در این صفحه می توانید بازدید ها، تعداد مشاهده صفحات و تعداد دانلود ها را در نمودار ببینید. در پایین این صفحه هم لیستی از سایت هایی که به پروژه شما ارجاع داده اند را خواهید دید.

farasun.wordpress.com

این مطلب را می توانید در قالب PDF دانلود کنید : کدپلکس به عنوان جایگزینی برای سورس فورج

همچنین بخوانید :

• +9 منبع برای میزبانی پروژه های کدباز و یافتن سورس کد
• Paint.NET، داستان موفقیت یک پروژه کدباز
• یادگیری ASP.NET با پروژه های کدباز

مشترک فید فراسان شوید!