معرفی بانک های اطلاعاتی رایگان و اوپن سورس

امروزه در عصر فناوری اطلاعات جنبش های فراوانی برای حذف «کاغذ» از جریان زندگی و کار انسان ها شکل گرفته و همچنان به صورت کاملاً جدی و سریع در کشورهای پیشرفته و کمی کندتر در کشورهای در حال توسعه ادامه دارد. در عصر امروز، فقط نگهداری اطلاعات مهم نیست بلکه بازیابی، ایمن سازی، جستجو، پشتیبان گیری، انتقال، انجام محساسبات، ایجاد گزارش های دلخواه و … معنی جدیدی پیدا کرده اند. از آنجا که امروزه اطلاعات با استفاده از کامپیوتر مورد پردازش قرار می گیرد، نرم افزارهای بانک اطلاعاتی یا Databaseها از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. رد پای بانک های اطلاعاتی را می توانید در نرم افزارهای مختلف و حتی وب سایت های معمولی و ساده نیز مشاهده کنید. استفاده از این نرم افزارها بسیار گشترش یافته و به همین میزان امکانات و ابزارهای ایجاد بانک های اطلاعاتی افزایش و پیشرفت چشمگیری داشته اند.

تعدد نرم افزارهای مدیریت بانک های اطلاعاتی از یکسو باعث پیشرفت این رشته شده است و از طرفی موجبات سردرگمی مشتریان و کاربران بانک های اطلاعاتی را فراهم نموده. شرکت های نرم افزاری بزرگی همچون Microsoft و Oracle سیستم های مدیریت بانک اطلاعاتی قدرتمند و بسیار گرانی عرضه کرده اند که هر کدام ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فردی دارند.

همان طور که می دانید در ایران به علت فقدان قانون کپی رایت و امکان خرید قانونی نرم افزارهای بین المللی، استفاده از نرم افزارهای غیرقانونی رواج زیادی یافته است. در این مقاله قصد دارم نرم افزارهای رایگان و اوپن سورس برای ایجاد و مدیریت بانک های اطلاعاتی را معرفی کنم. توجه داشته باشید که در اینجا تعدادی از این نرم افزارها به نسبت معروفیت و کاربرد معرفی شده اند.

بانک های اطلاعاتی اوپن سورس

FlashFiler : موتور بانک اطلاعاتی Client/Server که با استفاده از دلفی توسعه یافته است.

H2 Database Engine : یک موتور بانک اطلاعاتی جاوا که SQL استاندارد و JDBC API را پشتیبانی می کند.

MySQL : سرویس دهنده بانک اطلاعاتی معروف و شناخته شده، چند کاربره، انعطاف پذیر و قدرتمند که نسخه های مختلفی تحت سیستم عامل های ویندوز، سولاریس، لینوکس، FreeBSD، AIX، SunOS و … عرضه کرده است. بسیاری از سروس دهنده های وب هاستینگ این سیستم بانک اطلاعاتی را به شما پیشنهاد خواهند کرد. همچنین MySQL در ایران طرفداران و کاربران زیادی دارد.

HSQLDB : سیستم بانک اطلاعاتی رابطه ای بسیار سریع و کوچک که کاملاً با جاوا پیاده سازی شده است.

Perst : بانک اطلاعاتی شیء گرا برای استفاده در جاوا و دات نت.

DataReel : یک سیستم cross-platform برای ایجاد بانک های اطلاعاتی چند خطی و نرم افزارهای ارتباطی که برنامه های تحت این سیستم به راحتی در تمامی سیستم عامل های موجو قابل اجرا و پیاده سازی می باشند.

Apache Derby : یک سیستم بانک اطلاعاتی رابطه ای که کاملاً با جاوا ایجاد شده است.

PostgreSQL : یک سیستم مدیریت بانک اطلاعاتی رابطه ای کاملاً حرفه ای با پشتیبانی از تمامی قابلیت های زبان SQL، تراکنش ها، توابع تعریف شده توسط کاربر. قابلیت اجرا در سیستم عامل های بر مبنای یونیکس مثل انواع توزیع های لینوکس و FreeBSD.

IBM’s Cloudscape : سیستم بانک اطلاعاتی رایگان، اوپن سورس و بسیار کوچک IBM که کاملاً با استفاده از جاوا طراحی و پیاده سازی شده است. این یانک اطلاعاتی روی تمامی سیستم عامل هایی که Java Virtual Machine روی آن ها نصب می باشد، اجرا خواهد شد.

Firebrid : یک سیستم بانک اطلاعاتی رابطه ای برای لینوکس، ویندوز و توزیع های مختلف تحت یونیکس که بر مبنای Interbase طراحی و توسعه یافته است.

B-Tree Filer : یک سیستم بانک اطلاعاتی بر مبنای فایل (File-based) که با استفاده از محیط Borland Delphi طراحی و پیاده سازی شده است و قادر به ایجاد دیتابیس های نسبتاً سریع می باشد. دیتابیس هایی که با این نرم افزار ساخته می شوند به هیچ ابزار جانبی از قبیل BDE و یا DLLهای third-party وابسته نیستند و توزیع آن ها روی سیستم های کاربران به راحتی کپی کردن فایل های معمولی امکان پذیر خواهد بود.

Berkeley DB : این سیستم بانک اطلاعاتی شامل ابزارهای جهت ایجاد دیتابیس هایی توکار در نرم افزارهای دسکتاپ و سرور با کارائی بسیار بالاست. دارا بودن استانداردهای یک سیستم بانک اطلاعاتی رابطه ای، قابلیت Hashing رکوردها، رکوردهای ثابت و با طول متغیر، صف بندی ، مدیریت تراکنش ها و پشتیبان گیری از دیتابیس ها به صورت آنلاین از قابلیت های این سیستم به شمار می روند. پشتیبانی از API های زبان های برنامه نوبسی C, C++, JAVA, Tcl, Perl و Python و قابلیت اجرا روی ویندوزهای 95/98/NT/2000 ، لینوکس و بسیاری از توزیع های بر مبنای Unix. کاملاً رایگان برای استفاده های غیرتجاری یا استفاده در نرم افزارهای اوپن سورس.

SQLite* : یک Library کوچک، کم حجم و پرقدرت به زبان C که قادر به ایجاد بانک های اطلاعاتی توکار در نرم افزارهاست. بر خلاف سیستم های مدیریت بانک های اطلاعاتی Client\Server، موتور بانک اطلاعاتی SQLite تنها یک کتابخانه است که با اتصال به برنامه های مختلف، جزئی  از آن برنامه ها می شود. نرم افزارهای معروفی همچون Firefox, Google Gears, Ruby on Rails از SQLite به صورت توکار استفاده می کنند.

بانک های اطلاعاتی رایگان

Sybase ASE Express : ویرایش رایگان Sybase for Linux

Real Isam : یک کتابخانه (DLL) که از متدهای ISAM برای مدیرت و دستیابی به رکوردهای دیتابیس استفاده می کند. این کتابخانه می تواند در زبان های C++، Visual Basic، Delphi و غیره مورد استفاده قرار گیرد. (فقط برای ویندوز)

Microsoft SQL Server Express Edition : نسخه رایگان و بدون محدودیت نرم افزار تجاری و پرقدرت SQL Server از شرکت مایکروسافت (فقط بری ویندوز)

منابع : Sourceforge.net , Freebyte.com, Oracle.com

* با تشکر از آقای مهرداد حاج ابوطالبی به خاطر یادآوری SQLite